Pomnik Armii Krajowej w Lesznie, wybudowany w końcu ubiegłego roku został uroczyście odsłonięty 25 września 2020 r. Uroczystość odbyła się z wojskowym ceremoniałem, towarzyszył jej też wojskowy piknik, jednak deszcz bardzo utrudnił obchody.
W wydarzeniu wzięli udział: minister Andrzej Dera, min. Jan Dziedziczak, senatorowie i posłowie RP, wicewojewoda wielkopolski Aneta Niestrawska, kombatanci, samorządowcy ziemi leszczyńskiej oraz mieszkańcy miasta Leszna. Organizatorem wydarzenia był prezydent miasta Leszna Łukasz Borowiak.
Uroczystość rozpoczęła msza św. w Bazylice p.w. Świętego Mikołaja - w intencji żołnierzy AK poległych za Ojczyznę, którą odprawił biskup Zdzisław Fortuniak. Po mszy św. uczestnicy przeszli pod Pomnik Armii Krajowej, usytuowany w parku przy Szkole Zawodowej w Lesznie.
Witając w Lesznie dostojnych gości i mieszkańców, prezydent Łukasz Borowiak powiedział, że przekazany mieszkańcom miasta Leszna pomnik Armii Krajowej będzie dla przyszłych pokoleń drogowskazem pamięci o ideałach i o całkowitym poświęceniu dla Ojczyzny. Prezydent podziękował inicjatorom budowy pomnika- Oddziałowi Leszczyńskiemu ŚZŻAK ''Wielkopolska"- panom Markowi Goryniakowi i Andrzejowi Gumiennemu, którzy z olbrzymią determinacją dążyli do spełnienia swojego marzenia. Prezydent podziękował również autorom projektu pomnika, którymi są : prof. dr hab. Wojciech Hora i prof. dr hab. Karolina Komasa. Wzniesienie pomnika nie byłoby możliwe bez finansowego wsparcia Ministerstwa Obrony Narodowej i wielu osób prywatnych. Prezydent miasta za ten wkład wszystkim serdecznie podziękował.
Minister Andrzej Dera odczytał list od Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy.Prezydent między innymi napisał:" ... przede wszystkim jednak mamy wieczny dług wdzięczności i czci wobec tych, którzy w imię Boga, honoru i Ojczyzny nie szczędzili żadnej ofiary, aby osłonić swoich rodaków przed aktami ludobójstwa, rabunkami i poniżeniem, przed odebraniem nam tożsamości, pamięci i duszy, aspiracji i marzeń o wolności. W pierwszym rzędzie dotyczy to żołnierzy, którzy po zakończeniu wojny obronnej 1939 roku kontynuowali podziemną walkę w skrajnie trudnych warunkach zbrodniczej okupacji. Byli to najlepsi synowie i córki Rzeczypospolitej, którzy najpierw pod sztandarem Związku Walki Zbrojnej, a następnie w szeregach Armii Krajowej utworzyli zbrojne ramię Polskiego Państwa Podziemnego-największą i najaktywniejszą w okupowanej Europie konspiracyjną formację wojskową".
List od Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego odczytała Aneta Niestrawska. Premier pisał: ''... Żołnierze Armii Krajowej byli bohaterami naszej wolności. Godne upamiętnienie ich dokonań jest naszym wspólnym obowiązkiem (...) Ziemie Wielkopolskie, choć wcielone bezpośrednio do III Rzeszy, były istotnym ośrodkiem polskiego oporu wobec najeźdźcy. Mimo zaprowadzonego przez Niemców terroru, powstały tu liczne i dobrze zorganizowane struktury konspiracyjne, by wymienić chociażby Inspektorat Leszno Armii Krajowej (...) Dziękuję członkom Światowego Związku Armii Krajowej za inicjatywę budowy tego pomnika. Wierzę, że dzięki takim działaniom pamięć o zasłużonych dla Ojczyzny przetrwa i stanowić będzie ważną lekcję historii dla kolejnych pokoleń... lekcje o sile patriotyzmu i służbie Ojczyźnie. Cześć i Chwała Bohaterom".
Minister Jan Dziedziczak podziękował wszystkim którzy przyczynili się do budowy pomnika, a kierownik delegatury Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lesznie Zenon Jóźwiak odczytał list od szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka.
Pomnik AK składa się z ośmiu stalowych płyt przestrzelonych pociskami oraz betonowego muru z metalowym napisem Armii Krajowej "1939-1945-1956".
Data 25 września (odsłonięcie pomnika) wiązała się z 81 rocznicą (27 września) powstania Polskiego Państwa Podziemnego.
Monumentalny pomnik poświęcił biskup poznański Zdzisław Fortuniak. Odczytano apel pamięci, była salwa honorowa Wojska Polskiego.
Delegacje władz, kombatantów i społeczeństwa złożyły pod pomnikiem liczne wieńce i wiązanki kwiatów.
Opracował: Marek Goryniak