Bohaterów akcji "Bollwerk" w 81. rocznicę jej przeprowadzenia uczczono w Poznaniu. Brawurowa akcja Polaków doprowadziła do podpalenia 21 lutego 1942 roku niemieckich magazynów w porcie rzecznym.

W akcji wziął udział kilkunastoosobowy oddział składający się z żołnierzy AK i mieszkańców poznańskiego Chwaliszewa. Niemal wszyscy jej uczestnicy zostali zamordowani bądź zamęczeni przez Niemców. Według historyków przedsięwzięcie było największą i najbardziej spektakularną akcją dywersyjno-sabotażową Polskiego Państwa Podziemnego w Poznaniu. Dzięki niej zniszczono tony żywności, broń, koce, ogromne zapasy ciepłej odzieży przeznaczonej dla żołnierzy Wehrmachtu walczących na froncie wschodnim. Szacuje się, że armia niemiecka poniosła wskutek pożaru straty o wartości przynajmniej 1 - 1,5 mln ówczesnych marek.

Należy podkreślić, że akcja była przygotowywana w niezwykle trudnych warunkach; Poznań i Wielkopolska były w czasie wojny światowej częścią III Rzeszy. "Była to znacznie trudniejsza sytuacja do działania dla grup Państwa Podziemnego aniżeli w Generalnej Guberni - tym bardziej bohaterstwo uczestników i organizatorów akcji zasługuje na uznanie.

Złożenie kwiatów przed pomnikiem upamiętniającym wydarzenia sprzed 81 lat poprzedziły msza św. odprawiona w intencji zamordowanych uczestników Akcji Bollwerk przez ks. Arcybiskupa Stanisława Gądeckiego Metropolitę Poznańskiego oraz uroczystość w Szkole Podstawowej nr 40 im. Mieszka I. Szkoła od lat przygotowuje okolicznościowe akademie w rocznice akcji, opiekuje się też stojącym w pobliżu pomnikiem.

W uroczystości wzięli udział kombatanci na czele z kpt. Marią Krzyżańską – wiceprezes ŚZŻAK Okręg Wielkopolska, przedstawiciele władz miasta, służb mundurowych oraz młodzież. Organizatorami uroczystości był Urząd Miasta Poznania i ŚZŻAK Okręg Wielkopolska

W 1982 roku przy ulicy Estkowskiego stanął pomnik ufundowany przez mieszkańców miasta. Widoczny na nim napis głosi: "Na rozkaz gen. Władysława Sikorskiego, w dniu 21 lutego 1942 oddział dywersji bojowej Związku Odwetu „Kuba”, w brawurowej akcji „Bollwerk”, dokonał spalenia obiektów magazynów portu rzecznego, zadając okupantowi dotkliwe straty. W odwecie za tę akcję hitlerowcy stracili w Poznaniu i w Warszawie szereg poznaniaków, żołnierzy Armii Krajowej”. Wśród nich zginęli: por. Czesław Surma, por. Lech Nowacki, chor. Stanisław Kwaśniewski st. sierż. Michał Garczyk „Kuba”, plut. Władysław Laube, plut. Antoni Piechowiak, plut. Tomasz Prymelski, plut. Edmund Jankowiak, kpr. Józef Przybylski, kpr. Tomasz Maćkowiak, kpr. Michał Smigielski, kpr. Czesław Ławicki, szer. Edward Silski, szer. Stanisław Sztukowski, szer. Stanisław Piotrowski, szer. Stanisław Kaliszan, szer. Leonard Kolanek, szer. Mieczysław Jankowiak, Antoni Gąsiorowski „Ślepy Antek”, Władysław Gąsiorowski.

Cześć ich pamięci!

Henryk Józefowski

Prezes Okręgu Wielkopolska ŚZŻAK

____________________________________

Na dwa lata przed 21. Poznań Maraton, Zarząd ŚZŻAK Okręg Wielkopolska zwrócił się z prośbą do Zastępcy Prezydenta Mariusza Wiśniewskiego o upamiętnienie 80. Rocznicy Akcji Bollwerk na medalu 21. Poznańskiego Maratonu. Prośba nasza została pozytywnie rozpatrzona. Na awersie medalu znajduje się informacja o 80. Rocznicy Akcji Bollwerk w Poznaniu.

6 października 2022 wystartował 21. Poznań Maraton. 3500 uczestników zawodów otrzymało medal, który upamiętnił 80. rocznicę Akcji Bollwerk. Dziękujemy Urzędowi Miastu Poznania i organizatorom Maratonu za tą wspaniałą inicjatywę.