Mieszkańcy Piły, Ziemi Nadnoteckiej oraz Krajny, w dniach od 14 lutego do 2 marca, upamiętnili 82. rocznicę przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Uroczystości zorganizowali: Wielkopolskie Stowarzyszenie Pamięci AK, Stowarzyszenie Pilscy Patrioci oraz Inspektoria Salezjańska w Pile. Honorowy patronat nad uroczystościami objął Starosta Powiatu Pilskiego, Eligiusz Komarowski.
Stowarzyszenie Pilscy Patrioci organizuje uroczystości rocznicowe, upamiętniając żołnierzy podziemia niepodległościowego z naszego regionu. Od ponad 10 lat organizują regularnie comiesięczne spotkania, debaty, projekcje filmów, wykłady wybitnych historyków.
W lutym br. uczniowie Liceum Towarzystwa Salezjańskiego oraz Zespołu Szkół Technicznych brali udział w wystawie pt. „Przesłanie dla pokoleń 1942-2022”, przygotowanej przez Teresę Masłowską, Pełnomocnika Wojewody do Spraw Współpracy ze Środowiskami Kombatanckimi. Wystawa była połączona z wykładem Doroty Fechner pt. „Wielkopolscy Żołnierze Armii Krajowej”. Prelegentka, przedstawiając losy polskich bohaterów na ziemiach polskich, wcielonych w 1939 roku do III Rzeszy i do ZSRS, wskazała na analogie w polityce totalitarnych najeźdźców: eksterminacja biologiczna narodu polskiego, depolonizacja i dechrystianizacja, stosowana przez obu okupantów na kresach wschodnich i zachodnich. Polityka przesiedleń Polaków sprawiła, że mieszkańcy ziem zachodnich walczyli o wolność Ojczyzny nie tylko na terenie Wielkopolski, gdzie średnia życia żołnierza AK wynosiła 3 miesiące, ale także w Generalnej Guberni. Partyzanci pochodzący z ziem wschodnich II RP konspirowali na terenie Wieńszczyzny, Nowogródczyzny i Wołynia.
Po 1945 r., gdy w wyniku ładu jałtańsko-poczdamskiego Polska straciła kresy wschodnie, wielu żołnierzy AK zamieszkało w Wielkopolsce. Dziesiątki tysięcy rodaków wróciło z łagrów do Polski dopiero w 1956 roku, odnajdując swoich bliskich w Pile, Poznaniu i innych miejscowościach północno-zachodniej Polski.
Wielkopolscy żołnierze AK, także ci, którzy walczyli wyłącznie z Niemcami, byli niedoceniani przez państwo komunistyczne, zwane Polską Republiką Ludową, a bardzo często prześladowani. Od 35 lat polskie społeczeństwo pamięta i oddaje cześć swoim heroicznym bohaterom. Piła również o nich pamięta!
Podczas uroczystej Mszy św. w kościele Świętej Rodziny w Pile, 2 marca 2024 roku, uczniowie z klas mundurowych o profilu cyberbezpieczeństwo militarne reprezentowali Zespół Szkół Technicznych w poczcie sztandarowym Światowego Związku Armii Krajowej, Okręg Wielkopolska, Inspektorat Rejonowy Piła.
Dzięki zaangażowaniu i oddaniu porucznik Marii Krzyżańskiej, w całej Wielkopolsce powstały Koła Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Do tego zaszczytnego grona, w roku 2004, dołączyli uczniowie LOTS w Pile. Bohaterscy kombatanci byli częstymi gośćmi uroczystych rocznic w szkołach salezjańskich. Żołnierze Armii Krajowej przekazali swój sztandar Liceum Salezjańskiemu w Pile z prośbą o reprezentowanie ich, gdy im „zabraknie sił i gdy odejdą na wieczną wartę”.
W Pile, Złotowie, Chodzieży, Jastrowiu i w wielu innych miejscowościach pamiętamy o ich przesłaniu:
„Nas nie stanie, lecz Ty nie zginiesz, Pieśń Cię weźmie, legenda przechowa, Wichrem chwały w historię popłyniesz, Armio Krajowa” – Z. Kabata