Czy lekcja historii musi polegać jedynie na zapamiętywaniu niezliczonych ilości dat i faktów oraz na czytaniu milionów wiadomości w podręcznikach, słownikach i encyklopediach? Okazuje się, że nie. Przekonali się o tym uczniowie V LO w Poznaniu, którzy wzięli udział w sesji historycznej zorganizowanej z okazji 65. rocznicy powstania Armii Krajowej. Pomysłodawcą spotkania w formie sesji była prezes Koła Przyjaciół AK w V LO – p. Małgorzata Wiater. Pani dyrektor Barbara Płotkowiak zaproponowała urządzenie wystawy na temat AK w oparciu o materiały przygotowane przez Światowy Związek Żołnierzy AK, natomiast nauczycielki historii – p. Ewa Pelc i p. Maria Rutkowska zaproponowały uczniom opracowanie biografii wybranych sylwetek mało znanych osób związanych z podziemiem oraz historii AK ze szczególnym uwzględnieniem Wielkopolski. I w ten oto sposób 15 II 2007 r. doszło do niezwykłej lekcji historii.

Spotkanie to było niecodzienne z dwóch powodów. Po pierwsze, w rolę historyków wcielili się uczniowie, którzy na podstawie nie zawsze łatwo dostępnych źródeł lub na podstawie bezpośrednich relacji byłych żołnierzy AK stworzyli materiał zaprezentowany na sesji. Po drugie, w tej lekcji uczestniczyli nie tylko uczniowie naszej szkoły, ale także świadkowie tamtych wydarzeń i byli żołnierze AK. Wśród obecnych znaleźli się prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej okręg Wielkopolska – kpt.  Jan Górski, wiceprezes – p. Maria Krzyżańska oraz p. Felicja Brzozowska, p. Janusz Sławek, p. Ludwik Misiek oraz p. Jerzy Podonowski . Swoją obecnością zaszczyciła nas także osoba pani dyrektor Barbary Płotkowiak.

Ta niezwykła lekcja rozpoczęła się od przedstawienia zarysu rodowodu Armii Krajowej, czego dokonała Weronika Pieprzyca z kl.1a, a Katarzyna Stebach z tej samej klasy scharakteryzowała  działalność AK w Wielkopolsce.

Po tym krótkim wstępie rozpoczął się cykl zatytułowany Ludzie, których warto poznać, dzięki któremu poznaliśmy sylwetki czterech osób działających podczas II wojny światowej na rzecz wyzwolenia Ojczyzny.

Pierwszą z nich przedstawiła uczennica klasy 3d – Kalina Bernaczyk, która przybliżyła postać Ewy Korczyńskiej – jak to autorka określiła – walecznej i odważnej, a jednocześnie wrażliwej i skromnej dziewczyny z AK. Nasza bohaterka wychowana w duchu patriotyzmu i walki o dobro Polski, z całego serca pragnęła czynić swoje powinności. Przeszkadzał jej tylko jeden aspekt – była kobietą, ale nie poddała się. Dzięki ciężkiej pracy i uporowi została pilotem w sekcji szybowcowej, o czym jak sama podkreślała w tamtych czasach nie było mowy. Po wybuchu wojny została kurierką zagraniczną w Dziale Łączności Zagranicznej Komendy Głównej AK „Zagroda”. W swoich licznych, bardzo niebezpiecznych akcjach zawsze wykazywała się odwagą i heroizmem, nawet będąc przez 19 dni w więzieniu nie zdradziła swojej działalności. Wzięła udział w Powstaniu Warszawskim. Po zakończeniu wojny była więziona przez UB za działalność w AK,. Potem zajęła się pracą pedagogiczną pracowała wiele lat jako nauczycielka w Poznaniu. Została odznaczona m.in. Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy. Zmarła 13 stycznia 2001 roku.

Kolejną postać - harcmistrza Adama Plucińskiego, przedstawił uczeń klasy 3d- Piotr Urbański. Ten bohater już jako uczeń szkoły średniej wstąpił w szeregi ZHP, do 25. Poznańskiej Drużyny Harcerzy im. Żwirki i Wigury, którą pod nieobecność drużynowego prowadził w latach 1936-37. Studiował matematykę na Uniwersytecie Poznańskim, a potem wykładał ten przedmiot na Uniwersytecie Powszechnym w Poznaniu. Jeszcze przed wybuchem wojny przejął 22. DHP im. Jana III Sobieskiego, którą już w czasie wojny przekształcił w organizacje Szarych Szeregów. Dowodził nią aż do aresztowania w kwietniu 1943 r. Pod kryptonimem „Robak” prowadził poznańską komórkę akcji „N”, która polegała na rozsyłaniu propagandowych ulotek antyhitlerowskich do mieszkańców III Rzeszy. W czasie okupacji prowadził tajne nauczanie, mimo zakazu hitlerowców. Został aresztowany w kwietniu 1943r. a potem wraz ze współtowarzyszami wywieziony do obozu w Gross – Rosen, gdzie został stracony podczas pierwszej nocy pobytu.

Mnie przypadł w udziale zaszczyt przedstawienia sylwetki pani Felicji Brzozowskiej, którą miałam okazję poznać osobiście i na podstawie jej osobistych wspomnień przygotować prezentację. Przestawienie tej sylwetki było dla mnie szczególne, ponieważ pani Brzozowska zaszczyciła nas swoją obecnością podczas spotkania, a ponadto jako jedna z pierwszych uczennic w historii V LO ukończyła tę szkołę i zdała maturę w 1945r. Pani Felicja w roku wybuchu wojny miała zaledwie 17 lat, ale nie przeszkodziło jej to w konspiracyjnym działaniu dla dobra Ojczyzny. Jeszcze w szkole ówczesna dyrektorka – Konstancja Swiniarska wpoiła w swoje uczennice idee patriotyzmu i walki o dobro Polski, co w życiu pani Brzozowskiej okazało się bezcenne. Za namową Adama Plucińskiego nasza bohaterka wstąpiła w szeregi Armii Krajowej, gdzie brała udział we wspomnianej akcji „N” w roli łączniczki. Współpracowała zarówno ze wspomnianym już Plucińskim, jak i z Janem Nowakiem-Jeziorańskim, który wspomnienia z tej akcji zawarł w książce pt. Kurier z Warszawy. Przez cały okres okupacji działa w I Żeńskiej Drużynie im. Emilii Plater, która należała do Szarych Szeregów. W ramach tej organizacji m.in. prowadziła tajne nauczanie wśród poznańskiej młodzieży. Pod koniec okupacji została sanitariuszką w jednym z poznańskich szpitali. Po zakończeniu wojny zajęła się pracą pedagogiczną w zakresie geografii.

Pani Brzozowska jest jedną z niewielu żyjących osób, która znała osobiście wspomnianego Adama Plucińskiego, dlatego Natalia Kubacka kl. 3 d przedstawiła sylwetkę harcmistrza przez pryzmat wspomnień pani Felicji. Wspomina go jako sympatycznego i miłego człowieka, ale jednocześnie skłonnego do wielkich poświęceń dla dobra Ojczyzny. Jedną z akcji, którą Natalia przytoczyła było powieszenie polskiej flagi na gmachu siedziby gestapo przy ul. Fredry w Poznaniu przez Plucińskiego i jego towarzyszy, a pani Brzozowska była pierwszą osobą, która dowiedziała się o tym działaniu. Oprócz bogatego życiorysu harcmistrza, pani Felicja dysponuje też kopią listą, jaki napisał Pluciński do swojej rodziny w drodze do obozu w Gross-Rosen, gdzie jak już wspomniałam zginął w pierwszą noc po przyjeździe.

Ostatnią postacią, którą mogliśmy bliżej poznać był p. Jerzy Podonowski, który zaszczycił nas swoją obecnością, a jego sylwetkę swojego dziadka przedstawił Jakub Biniek z kl. 1h. Nasz bohater w momencie wybuchu wojny miał zaledwie 13 lat, więc początkowo nie brał czynnego udziału w walkach, ale był świadkiem bitwy pod Kockiem, która rozegrała się podczas kampanii wrześniowej. W 1941 r. udał się jednak do Warszawy i tam wstąpił do „Batalionu Kadeckiego”, należącego do Związku Walki Zbrojnej. Od 1942 r. należał do „Koszty” (Kampania Ochrony Sztabu AK), która podlegała Armii Krajowej. Przyjął pseudonim „Kadet”. Jednocześnie działał w organizacyjnej sekcji „Żbik”. W 1944 r. przeniósł się do organizacji partyzanckiej „Tatara”, na terenie Puszczy Białej, gdzie walczył do końca sierpnia tego roku. Kiedy władze radzieckie wstąpiły na ziemie polskie, został ujawniony i musiał wstąpić do Wojska Polskiego

Po zakończeniu cyklu Ludzie, których warto poznać wysłuchaliśmy apelu prezesa ŚZŻAK okręg Wielkopolska – p. Jana Górskiego w sprawie budowy pomnika AK, który przedstawiono w telewizji WTK w 2006r. Warto zaznaczyć, że dzięki staraniom członków ŚZŻAK pomnik zostanie odsłonięty 27 IX 2007 r.

Na zakończenie głos oddano zaproszonym gościom, którzy przekazali naszej szkole publikacje poświęcone Armii Krajowej. Pan Ludwik Misiek ofiarował kilka egzemplarzy książki pt. Okręg poznański AK w końcowej fazie okupacji (1943 – 1945), której jest współautorem. Pan Jerzy Podonowski również przekazał książkę własnego autorstwa.

Nie ulega więc wątpliwości, że ta lekcja historii była rzeczywiście niezwykła i choć bogata w liczne fakty, daty i wydarzenia to wzbudziła zainteresowanie wszystkich obecnych.. W ten sposób przekonaliśmy się, że warto mówić o ludziach, którzy walcząc o wolną Polskę wykazali się odwagą i heroizmem, które dziś można tylko podziwiać, ale jednocześnie w tak niekonwencjonalny sposób mogliśmy lepiej zrozumieć i poznać choć część historii naszego kraju.

Kinga Kołacz kl. 3 d,
Koło Przyjaciół Armii Krajowej w V LO w Poznaniu, 2007