Maron Bronisław
28-04-1888 r.
Maron Bronisław (1888–1944) ps. „Mars”, „Łysy” – emerytowany burmistrz, szef Referatu Wojskowego Inspektoratu AK w Chodzieży.
Urodzony 28 kwietnia 1888 r. w Koślince w pow. tucholskim, w rodzinie Franciszka, pracownika sądu, i Joanny z d. Lipskiej. Szkołę ludową ukończył w Tucholi, później był członkiem tamtejszego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W 1908 r. został powołany do armii pruskiej i awansowany do stopnia kpr. Wraz z wybuchem I wojny światowej w 1914 r. ponownie
został wcielony do pruskiego wojska. W 1918 r. był członkiem Rady Robotniczo-Żołnierskiej w Krobi. Podczas Powstania Wielkopolskiego walczył na południowym froncie powstańczym. W 1923 r. mianowany burmistrzem w Śmiglu. Następnie objął urząd szefa administracji miejskiej w Chodzieży. Był aktywnym działaczem Stronnictwa Narodowego i Towarzystwa Kresów Zachodnich. Na burmistrzowską emeryturę przeszedł w 1936 r. We wrześniu 1939 r. w mieście zorganizował administrację zastępczą oraz Straż Obywatelską po ucieczce ówczesnych władz. Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Chodzieży rozpoczął pracę jako księgowy w niemieckim ogrodnictwie. Wiosną 1940 r. zajął się organizacją działalności konspiracyjnej. Zaprzysiężony został do organizacji „Ojczyzna” i ZWZ przez Kiryła Sosnowskiego. Od 1942 r. był członkiem AK – jako żołnierz używał ps. „Mars” i „Łysy”. Przysięgę organizacyjną złożył przed kpt. Janem Kamińskim. Wiosną tego samego roku został szefem Referatu Wojskowego Inspektoratu AK w Chodzieży. Przystąpił wówczas do budowania struktur Obwodu Chodzieskiego AK „Chodnik-Węglarnia”. Jego aktywna działalność trwała do połowy 1944 r. W lipcu 1944 r. skierowano go do budowy umocnień w dolinie Noteci. W dniu 8 sierpnia 1944 r. został aresztowany i osadzony w chodzieskim więzieniu. Zatrzymano również jego żonę Gertrudę i córkę Gertrudę. Z Chodzieży B. Maron został przewieziony najpierw do więzienia przy ul. Młyńskiej w Poznaniu. Przeszedł ciężkie śledztwo prowadzone przez poznańskie gestapo w byłym Domu Żołnierza. W dniu 18 sierpnia 1944 r. został osadzony w obozie w Żabikowie i w ewidencji więźniów obozu ujęto go pod numerem 18.313. Nie wydał nikogo z siatki chodzieskiej konspiracji. Zmarł 22 sierpnia 1944 r. w obozie w Żabikowie wskutek obrażeń odniesionych podczas przesłuchania.
Opr. JTŁ
Źródła:
1. Renata Wełniak, Anna Ziółkowska Wielkopolska walcząca. Konspiratorzy w obozie hitlerowskim w Żabikowie. Muzeum Martyrologiczne - Żabikowo, s. 48.
2. Szymankiewicz Z. Bronisław Maron – burmistrz Chodzieży, konspirator, więzień Żabikowa. „Kronika Wielkopolski” 1997, nr 3 (82), s. 119-121.
3. Z. Szymankiewicz /opr./ W Konspiracji Wielkopolskiej 1939-1945. Poznań 1993, s. 13-16, 20-27.
4. „Polskie Państwo Podziemne w Wielkopolsce 1939-1945”, t. II, s. 17.
5. „Sierakowskie Zeszyty Historyczne” 4, sierpień-wrzesień 2009, s. 138.
6. „Sierakowskie Zeszyty Historyczne” 9, listopad 2012, s.
