Włoch Władysław (1924-1987) – szklarz, harcerz Szarych Szeregów.
Urodzony 19 września 1924 r. w miejscowości Świt, syn Teofila - leśnika i Wiktorii. Członek 4 Drużyny Harcerskiej im. Stefana Czarneckiego w Sierakowie, w stopniu młodzika. Zamieszkały w Sierakowie przy ul. Chrobrego 17. Był aktywnym członkiem Szarych Szeregów. Będąc zatrudniony przymusowo w Zakładach DWM (H. Cegielskiego), pełnił funkcję łącznika pomiędzy Sierakowem, a Komendą Chorągwi w Poznaniu. Aresztowany został latem 1943 r. i osadzony w kazamatach Fortu VII. Poddany brutalnemu, wielomiesięcznemu śledztwu w siedzibie gestapo, w dawnym Domu Żołnierza, nie wydał nikogo ze swych towarzyszy. Najprawdopodobniej 14 kwietnia 1944 r. wysłany został transportem do obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen. Tam, mimo licznych chorób i skrajnego wyczerpania, dzięki pomocy współwięźniów, szczególnie phm Leona Borowiaka (późniejszego dyrektora Liceum w Międzychodzie), dotrwał do wyzwolenia przez wojska amerykańskie (5 maja 1945 r.).
Po hospitalizacji i rekonwalescencji powrócił do Polski. Zamieszkał z rodzicami w leśniczówce Kolibki k. Gdyni. W latach następnych przyjął pracę kierownik składnicy drewna w Rzepinie. W wyniku sfabrykowanych przez UB dowodów został postawiony w stan oskarżenia i aresztowany za rzekome defraudacje. Po bardzo usilnych staraniach pozostałych członków rodziny, udzielonej pomocy prawnej oraz zmianie klimatu politycznego w połowie lat pięćdziesiątych odzyskał wolność. Utracił jednak bezpowrotnie zdrowie. Kilkuletni okres uwięzienia stał się również powodem rozpadu jego małżeństwa. Powrócił do Gdyni, gdzie pracował jako taksówkarz.
Zmarł 14 grudnia 1987 r. i został pochowany na cmentarzu komunalnym w Gdyni-Orłowie przy ul. Spokojnej (sektor 71, rząd 3, mogiła 24).
Miał dwoje dzieci: Krystynę i Andrzeja.
Opr. JTŁ
Źródła:
1. „Spis członków 4 Drużyny Harcerskiej im. Stefana Czarneckiego w Sierakowie” – rękopis autorstwa drużynowego phm. Czesława Korka, poz. 37.
2. „Uczestnictwo Sierakowian w walce przeciwko okupantowi hitlerowskiemu na terenie Ziemi Sierakowskiej”, Sieraków 1980, s. 32, p. 76.
3. http://www.straty.pl/index.php/szukaj-w-bazie
4. „Sierakowskie Zeszyty Historyczne” 4, sierpień-wrzesień 2009, s. 107-108, 127, 130.
5. Relacja ustna p. Iwony Włoch z Kołobrzegu – bratanicy i p. Włodzimierza Włocha z Sierakowa – bratanka.