Dąbrowski Bogdan (1906-1945) ps. „Kret” – księgowy, żołnierz AK, inspektor rejonowy Inspektoratu „Zachód”.
Urodzony 6 kwietnia 1906 r. w Czerniejewie. Syn Marcina i Heleny z domu Lipońskiej. Po ukończeniu niemieckiej szkoły ludowej, od 1919 r. uczęszczał do szkoły wydziałowej w Gnieźnie i odbył kursy handlowo-księgowe. Do służby w Wojsku Polskim nie został powołany. Od roku 1928 zamieszkał w Sierakowie przy ul. 8-Stycznia 3 (I piętro). Do września 1939 r. był właścicielem biura rachunkowo-księgowego. Członek Stronnictwa Narodowego. Aktywny uczestnik życia kulturalnego i towarzyskiego w Sierakowie. Aktor i reżyser sztuk teatralnych, wystawianych przez zespoły amatorskie. Wiceprezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Od grudnia 1939 r. został księgowym i pełnomocnikiem właściciela w Firmie Budowy Dróg i Mostów „Erich Neugebauer” z siedzibą w Sierakowie (ul. Nowa i Wroniecka), posiadającej swe oddziały w Poznaniu, Ostrowie Wlkp. Krotoszynie, a także we Lwowie i Śniatyniu. W 1941 r. utworzył wspólnie z bratem Marianem lokalną organizację konspiracyjną. Poszukiwał kontaktów z ZWZ/AK. Zaprzysiężony do Armii Krajowej 3 lipca 1942 r. przez kpt. Jana Kamińskiego, pełnił początkowo obowiązki komendanta Obwodu Międzychód „Mina”. 11 listopada 1942 r. mianowany podporucznikiem czasu wojny i przekazany do dyspozycji ppor. Leopolda Marciniaka ps. „Kaufman”.
Latem 1943 r. zorganizował w Sierakowie lokal odprawowy dla Sztabu Okręgu Poznańskiego A.K. Od 1 września 1943 r. inspektor rejonowy Inspektoratu „Zachód”. Legalizował zatrudnienie w charakterze stróża nocnego komendanta Okręgu Poznańskiego A.K. – płk Henryka Kowalówki ps. „Zrąb” w oddziale Firmy „E. Neugeauer” w Ostrowie Wlkp. Organizował wyjazdy inspekcyjne komendanta okręgu na terenie podległego mu Inspektoratu. W mieszkaniu swym, przy ul. Zamkowej 8 (II piętro), stworzył zakonspirowaną siedzibę inspektoratu.
8 sierpnia 1944 r., w ramach akcji „Apfelbach”, został aresztowany przez gestapo przybyłe z Poznania. Po aresztowaniu przewieziony został do Chodzieży, na konfrontację z Bronisławem Maronem ps.„Mars”. 9 sierpnia 1944 r. przetransportowany do Poznania, do siedziby gestapo w „Domu Żołnierza”, gdzie poddano go brutalnemu śledztwu. W Obozie Karno-Śledczym w Żabikowie został osadzony dopiero 18 sierpnia 1944 r. 23 stycznia 1945 r. był ewakuowany ostatnim transportem kolejowym do K.L. Sachsenhausen (nr obozowy 127 973), a 4 lutego 1945 r. przeniesiony do K.L. Buchenwald (nr obozowy 11 694), gdzie zmarł dnia 5 marca 1945 r. w szpitalu obozowym.
Imię jego upamiętnione zostało na Pomniku Polskiego Państwa Podziemnego w Poznaniu oraz na tablicy umieszczonej na frontonie domu przy ul. Zamkowej 8 w Sierakowie. Nazwisko jego figuruje również na pomniku „Poległych z Ojczyznę” w Międzychodzie.
Rodzina: żona Leokadia (1905-1981) była represjonowana po aresztowaniu męża. Dzieci: Krystyna (1929-1987), Maria (1931-2008), Stefania (1934-2011) i Michał (1937-2010).
Opr. JTŁ
Źródła:
1. „Międzychodzka Księga Śmierci”, Międzychód 1997, s. 16.
2. „Uczestnictwo Sierakowian w walce przeciwko okupantowi hitlerowskiemu na terenie Ziemi Sierakowskiej”, Sieraków 1980, s. 28, 35, 40-47.
3. „W konspiracji wielkopolskiej…” opr. Zenon Szymankiewicz s. 21-23, 42, 90-95, 227, 278, 327-330, 332-333, 337-338.
4. Relacje i archiwa członków rodziny.
5. Korespondencja z Internacionaler Suchdienst Arolsen z 15.10.2007.
6. „Polskie Państwo Podziemne w Wielkopolsce 1939-1945”, t. II, s. 83.
7. „Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945”, Instytut Zachodni, Poznań 1998, s. 133.
8. Archiwum „Sierakowskich Zeszytów Historycznych”.
9. Korespondencja z więzienia B. Dąbrowskiego do żony (3 karty pocztowe z Żabikowa).
10. „Sierakowskie Zeszyty Historyczne” 4, sierpień-wrzesień 2009, s. 83, 108-110, 113-119, 123, 135-139, 145-146, 149, 176, 180, 183.
11. „Sierakowskie Zeszyty Historyczne” 9, listopad 2012, s. 13, 15-20, 54, 103, 112-114, 116-117, 120-122.